รู้เฟื่องเรื่องเงินฝาก : Knowing Your Accounts

แม้ว่าปัจจุบันดอกเบี้ยเงินฝากธนาคารจะมีอัตราลดลงมาก แต่การฝากเงินส่วนใหญ่ก็ยังคงให้ดอกและผลกับเงินทองของเราเกือบทั้งสิ้น ยกเว้นการหยอดกระปุก  ซุกเงินไว้ในตุ่ม หรือเก็บเงินไว้ในตู้เซฟ แล้วการฝากเงินแบบไหนล่ะที่จะเหมาะกับตัวเรา และให้ประโยชน์ส่วนตัวสูงสุด
การฝากเงินในที่นี้หมายถึงการเก็บเงินไว้กับธนาคาร ในรูปแบบการนำเสนอและกฎเกณฑ์ที่หลากหลาย ตามแต่ธนาคารทั้งหลายจะสามารถคิดค้นขึ้นมาเพื่อจูงใจให้มีการเปิดบัญชีให้มากที่สุด ใช่ว่าการฝากเงินแต่ละประเภทจะเหมาะกับทุกคนเสมอไป ถ้าจะถามว่าเงินฝากแบบไหนจึงจะเหมาะกับเรา คำตอบคือลองถามตัวเองดูก่อนว่าเราวางแปนไว้อย่างไรกับเงินก้อนนั้น  ไม่ใช่ว่าคิดจะเปิดบัญชีเพราะรู้จักอยู่อย่างเดียว หรือว่ามีใครแนะนำมา อย่าลืมว่าสิ่งที่ดีสำหรับคนอื่นไม่จำเป็นว่าต้องดีสำหรับเราด้วยเสมอไป ต้องทำความรู้จักกับตัวเองทั้งวีธีการใช้จ่ายและการเก็บเงิน ก่อนที่จะเลือกวิธีการฝากเงิน ลองศึกษาเกี่ยวกับบัญชีเงินฝากประเภทต่าง ๆ ต่อไปนี้ดูคร่าว ๆ ก่อน  ขอคำแนะนำจากที่ปรึกษาทางการเงินต่อไป
บัญชีออมทรัพย์
ทางเลือกมาตรฐานสำหรับการออมเงิน เป็นบัญชีที่บริหารง่ายที่สุดในบรรดาบัญชีทั้งหมด และขั้นตอนการเปิดบัญชีก็แสนง่าย  ทุกคนสามารถเปิดบัญชีออมทรัพย์กับธนาคารได้ทุกที่ เพราะเงินขั้นต่ำที่ใช้สำหรับการเปิดนั้นมีตั้งแต่ 100 บาท บ้างก็มีสมุดคู่ฝากไว้เพื่อเช็กยอดเงิน บ้างก็เป็นเสตตเม้นต์ส่งมาให้แทน และมีบัตรเอทีเอ็มควบคู่เพื่อการเบิกจ่ายอันแสนสะดวก ฝาก/ถอนได้ทุกวันโดยดอกเบี้ยจะถูกคำนวณตามยอดคงเหลือทุกวันเช่นกัน  แถมโอนจ่ายค่าบริการต่าง ๆ ได้อย่างสะดวกสบาย ถึงดอกเบี้ยจะต่ำไปสักหน่อยประมาณร้อยละ 0.5-0.75 ต่อปี และยังต้องเจียดประมาณร้อยละ 15 จากดอกเบี้ยที่ได้รับให้กับรัฐในรูปของภาษีด้วยอีก แต่ก็ยังดีกว่าไม่ได้อะไรเลย (ยกเว้นในกรณีที่ดอกเบี้ยงทั้งปีรวมแล้วไม่ถึง 10,000 บาท หรือบางที่ถึง 20,000 บาทก็ไม่ต้องเสียภาษี)  บัญชีออมทรัพย์บางประเภทมีรายการอื่น ๆ ที่เปิดประโยชน์พ่วงมาด้วย เช่น ประกันชีวิต ส่วนธนาคารบางแห่งคิดค่าธรรมเนียมในการรักษาบัญชี ในกรณีที่คงยอดเงินฝากไว้ไม่ถึงจำนวนขั้นต่ำตามที่กำหนด ลองเช็คดูให้ดี ๆ ก่อนจะเสียประโยชน์โดยไม่รู้ตัว
เหมาะสำหรับ ผู้ที่ต้องการบัญชีที่ให้ความสะดวก ในเรื่องเงินหมุนเวียนสำหรับการใช้จ่ายประจำวัน ผลตอบแทนที่ได้ถึงจะค่อนไปทางน้อย แต่ก็ยังดีที่ได้อะไรมาบ้าง  ถ้าขี้เกียจต้องมานั่งบริหารเงิน ไม่ดิ้นรนที่จะหาผลตอบแทนสูง ๆ เชื่อว่าความสะดวกเรื่องการฝาก /ถอน นั้นสำคัญกว่า ไม่คิดมาก ขอให้ดูแลง่าย ใช้จ่ายสะดวกไว้ก่อน และใจดียอมแบ่งดอกเบี้ยเพื่อเกื้อหนุนรัฐ บัญชีนี้แหละเหมาะแล้ว
บัญชีกระแสรายวัน
หรือบัญชีเดินสะพัดนี้ ขอบอกว่าไม่ได้ต่างไปจากการซุกเงินไว้ในตุมสักเท่าไร อาจจะเสียเปรียบกว่าด้วยซ้ำ เพราะไม่ได้ทำให้เงินงอกเงยขึ้นมาเลย อาจจะปลอดภัยกว่าเพราะอยู่ในบัญชีธนาคาร และมีสมุดเช็คไว้สั่งจ่าย แต่อย่าลืมว่าการมีสมุดเช็คก็เป็นค่าใช้จ่ายที่เพิ่มขึ้นมาด้วยต้นทุนการเบิกจ่ายก็จะเพิ่มขึ้นตามมาประมาณ 5-15 บาทต่อการสั่งจ่าย (มูลค่าของเช็คแต่ละใบนั่นไง)  เพราะการซื้อความสะดวก ของตัวเองอาจทำให้เงินกลายเป็นลดลงไปได้
เหมาะสำหรับ ผู้ที่ต้องเขียนเช็คสั่งจ่ายตลอดเวลา ไม่ได้คุณค่าสำหรับการออมเลยแม้แต่น้อย ถ้าไม่จำเป็นก็ควรหลีกเลี่ยงการทิ้งเงินก้อนโตไว้ในบัญชีนี้ เพราะเราสามารถเปิดบัญชีนี้ควบคู่ไปกับบัญชีออมทรัพย์ได้ โดยทุกครั้งที่มีการสั่งจ่ายเกิดขึ้น สามารถสั่งโอนเงินจากบัญชีออมทรัพย์มา หรือบางกรณีเงินจากบัญชีออมทรัพย์จะถูกโอนมาโดยอัตโนมัติ พร้อมจำนวนเงินขั้นต่ำที่ต้องมีไว้เพื่อรักษาสถานะของบัญชีเดินสะพัดนี้ ลองเช็คกับธนาคารต่าง ๆ ดูเกี่ยวกับบริการนี้ และบางธนาคารไม่จำเป็นต้องมีจำนวนเงินขั้นต่ำสำหรับการรักษาบัญชีด้วยซ้ำ
บัญชีฝากประจำ
เป็นการฝากเงินระยะยาวที่ไม่มีความเสี่ยงใด ๆ เข้ามาเกี่ยวข้อง  โดยทั่วไประยะเวลาการฝากประจำจะแบ่งออกเป็น ประเภท 3 , 6, 12 และ 24 เดือน เมื่อครบกำหนด ธนาคารจะคำนวณดอกเบี้ยในแต่ละยอดเงินฝากให้ตามอัตราที่กำหนดและทบต้นให้ทันที  หากเราต้องการได้รับดอกเบี้ยเงินฝากอย่างครบถ้วน เราต้องทิ้งเงินฝากไว้ในบัญชีให้ครบตามระยะเวลาของบัญชีที่เราเลือก จำนวนเงินขั้นต่ำที่ต้องใช้ในการเปิดบัญชีมักสูงกว่าการเปิดบัญชีออมทรัพย์ หรือประมาณ1,000 บาทเป็นอย่างต่ำ  ส่วนดอกเบี้ยเงินฝากประจำนี้สูงกว่าการฝากออมทรัพย์เล็กน้อย ปัจจุบันก็ราว ๆ ร้อยละ 1.00 ต่อปี  และต้องเสียภาษีดอกเบี้ยประมาณร้อยละ 15 ต่อปีด้วยเช่นกัน แต่ความสะดวกสบายที่ได้จากบัญชีออมทรัพย์จะหายไปหากเลือกฝากกับบัญชีนี้
เหมาะสำหรับ  การฝากเงินระยะยาว หรือผู้มีเงินก้อนที่ไม่ต้องแตะต้องหรือไม่ต้องใช้เป็นการด่วนภายในเวลาอย่างน้อย 3 เดือน ข้อดีคือบัญชีนี้สามารถใช้เป็นหลักทรัพย์เพื่อการค้ำประกันเงินกู้ได้อีกด้วย การฝากเงินในบัญชีฝากประจำนี้จะได้ดอกเบี้ยสูงกว่าบัญชีออมทรัพย์อย่างเต็มเม็ดเต็มหน่วยก็ต่อเมื่อเราทิ้งเงินฝากก้อนนี้ไว้ในบัญชีจนครบกำหนดไถ่ถอน  หากมีความจำเป็นต้องถอนก่อนหน้าวันครบกำหนด  ก็อาจไม่ได้รับดอกเบี้ยเลย หรือถ้าได้ก็จะได้เพียงอัตราดอกเบี้ยเงินฝากออมทรัพย์ไปแทน ถ้าไม่แน่ใจว่าจะทิ้งไว้ได้นานก็ไม่ควรเปิดบัญชีฝากประจำให้เสียเวลา
บัญชีฝากประจำแบบพิเศษ
สำหรับผู้ที่ไม่สามารถหลอกล่อตัวเองให้จัดสรรเงินออมอย่างสม่ำเสมอได้ ซึ่งก็เป็นการฝากเงินระยะยาวอีกประเภทหนึ่งที่ละม้ายคล้ายคลึงกับกาหยอดประปุกหมู  แต่ดีกว่าตรงที่มีดอกเบี้ยให้ด้วยนี่แหละ การฝากเพิ่มทรัพย์ ทวีสิน ทวีทรัพย์ หรือจะเป็นชื่อได้ก็แล้วแต่ เป็นการฝากประจำแบบ 24 เดือนโดยฝากเงินจำนวนเท่า ๆ กันเข้าในบัญชีทุกๆ เดือน ขั้นต่ำมีให้เลือกตั้งแต่ 1,000 บาท สูงสุดไม่เกิน 25,000 บาทต่อเดือน  โดยดอกเบี้ยที่ได้รับจะสูงกว่าบัญชีฝากประจำ ประมาณร้อย 0.75 – 1.00 ต่อปี และได้รับการยกเว้นภาษีดอกเบี้ยอีกด้วย
เหมาะสำหรับ  ผู้ที่ไม่มีสิ่งล่อใจเพื่อให้หันมาออมเงิน หรือบังคับตัวเองให้เก็บเงินเป็นเรื่องเป็นราวไม่ค่อยได้  เพราะการหยอดกระปุกวิธีนี้มีวิธีการจูงใจให้เก็บต่อไปด้วยอัตราดอกเบี้ยงที่สูงกว่าบัญชีออมทรัพย์  และไม่ต้องเสียภาษี แถมบางธนาคารมีโบนัสแถมท้ายให้เพิ่มเติมเป็นรางวัลชมเชยสำหรับนักฝากเงินตัวอย่างอีกด้วย  และยังสามารถผูกกับบัญชีเงินฝากออมทรัพย์เพื่อโอนเงินเข้าบัญชีนี้ทุก ๆ เดือนตามจำนวนเงินที่ตกลงไว้ เราจะไม่ได้รับดอกเบี้ยเต็มเม็ดเต็มหน่วยก็ต่อเมื่อไม่สามารถทำตามเงื่อนไขได้ครบ 2 ปีที่กำหนด  และวิธีการลงโทษสำหรับผู้ที่ผิดเงื่อนไขก็คือการได้รับเพียงอัตราดอกเบี้ยเงินฝากออมทรัพย์เท่านั้น  ดังนั้นต้องมั่นใจว่าสามารถฝากเงินจำนวนที่ตัวเองกำหนดเท่า ๆ กันได้ครบทุกเดือน เป็นเวลา 24 เดือนแน่ ๆ ทดลองที่จำนวนขั้นต่ำดูก่อนก็ได้ เพราะยังดีกว่าไม่ฝากเลย แล้วเมื่อครบกำหนดจะแสนภูมิใจที่ได้เงินก้อนโตมาเชยชม หรือมีเงินก้อนพื่อใช้จ่ายตามเป้าหมายได้ทันที
บัญชีสหกรณ์ออมทรัพย์
ทางเลือกที่ดีมากสำหรับการฝากเงินอย่างชาญฉลาด เพื่อผลตอบแทนและความสะดวกสบายไร้ขีดจำกัดและไร้ซึ่งความเสี่ยง หากใครเป็นมนุษย์เงินฝากที่ไม่ดิ้นรนเสาะแสวงหาวิธีการลงทุนอื่นใด ต้องการเพียงดอกเบี้ยที่สูงที่สุดสำหรับเงินฝากก็พอ รวมทั้งความยืดหยุ่นเทียบเท่าบัญชีออมทรัพย์  และไม่ต้องเสียภาษี นี่แหละคือคำตอบ ถ้าองค์กรที่ทำงานอยู่มีทางเลือกนี้เสนอให้ละก็ กระโจนเข้าใส่ได้เลย เพราะนี่คือการฝารกเงินออมทรัพย์ที่มีดอกเบี้ยสูงกว่าบัญชีเงินฝากประจำ แถมไม่ต้องเสียภาษีดอกเบี้ยด้วย
เหมาะสำหรับ  ผู้ที่ต้องการความสะดวกสบายแบบฝากออมทรัพย์ แต่อยากได้รับดอกเบี้ยที่สูงกว่า แต่ละหัวช้อบัญชีเงินฝากนั้นก็ยังมีแตกแขนงออกไปอีกหลากหลาย เช่น ฝากออมทรัพย์เพื่อการซื้อบ้าน เพื่อการแต่งงาน และการเปิดบัญชีเงินฝากนั้นเหมาะสำหรับมนุษย์เงินฝากผู้หลีกเลี่ยงความเสี่ยงทั้งปวง เมื่อมั่นใจว่าควรเปิดบัญชีไหนแล้วก็อย่าลืมศึกษารายละเอียดให้ดีเพื่อประโยชน์สูงสุดของเราเอง

ขอขอบคุณข้อมุลจากหนังสือ Elle ก.ค. 47
หน้าหลัก